Lịch Sử Thú Vị Của Nhựa Đường Và Sự Ra Đời Của Trạm Trộn Bê Tông Nhựa

15/07/2025

1. Nguồn gốc cổ đại của nhựa đường

Lịch sử của nhựa đường (asphalt) bắt đầu từ hàng ngàn năm trước khi Hoa Kỳ được thành lập. Nhựa đường tồn tại tự nhiên dưới hai dạng chính: hồ nhựa đường (asphalt lakes) và nhựa đá (rock asphalt – hỗn hợp giữa cát, đá vôi và asphalt).

Từ thời cổ đại, con người đã biết khai thác và sử dụng vật liệu này cho nhiều mục đích:

Người Lưỡng Hà cổ đại (Mesopotamians) dùng nhựa đường để chống thấm cho bể nước và các công trình tôn giáo.

Người Phoenicia dùng nhựa đường để trám kín các mối nối trên thuyền buôn.

Người Ai Cập thời Pharaoh dùng nó làm vữa kết dính đá ven sông Nile để chống xói mòn, và chống thấm giỏ mây của Moses.

Người Phoenicia dùng nhựa đường để trám kín các mối nối trên thuyền buôn

2. Từ Babylon đến thời kỳ hiện đại

625 TCN: Ghi nhận lần đầu tiên nhựa đường được sử dụng làm vật liệu làm đường tại Babylon.

Người Hy Lạp và La Mã sau đó cũng sử dụng asphalt để trám bể tắm, hồ chứa và đường dẫn nước.

Từ đó, từ “asphalt” ra đời, bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp “asphaltos” – nghĩa là “vững chắc”.

Dấu tích bể tắm được trám bằng asphalt

3. Nhựa đường trong kỷ nguyên khám phá và cơ giới hóa

1595: Các nhà thám hiểm châu Âu phát hiện các mỏ nhựa tự nhiên ở Tân Thế Giới, điển hình là hồ nhựa đường ở Trinidad được Sir Walter Raleigh mô tả chi tiết và sử dụng để sửa chữa tàu biển.

Đầu những năm 1800:

Kỹ sư Thomas Telford xây dựng hơn 900 dặm đường ở Scotland bằng cách xếp đá vụn theo từng lớp khoa học.

Cùng thời, John Loudon McAdam giới thiệu phương pháp trải đá nhỏ và ép kết chúng tạo thành bề mặt cứng.

Để tăng độ bền và giảm bụi, các nhà thầu bắt đầu dùng hắc ín nóng để liên kết đá, tạo ra “tarmacadam” – tiền thân của mặt đường nhựa hiện đại.

4. Những bước tiến mang tính nền tảng tại Hoa Kỳ

1870:

Nhà hóa học người Bỉ Edmund J. DeSmedt đã rải lớp bê tông nhựa đầu tiên tại Newark, New Jersey.

Ông cũng chịu trách nhiệm trải nhựa hơn 45.000 m² trên đại lộ Pennsylvania (Washington, D.C.) bằng asphalt từ hồ Trinidad.

Cummer Company mở nhà máy sản xuất hỗn hợp nóng (hot mix) đầu tiên tại Mỹ.

Nathan B. Abbott (Brooklyn, NY) nộp bằng sáng chế asphalt đầu tiên vào năm 1871.

1900:

Frederick J. Warren nộp bằng sáng chế cho loại mặt đường “Bitulithic” – hỗn hợp giữa bitumen và đá nghiền (“bitu” – từ bitumen, “lithic” – từ lithos trong tiếng Hy Lạp, nghĩa là đá).

Nhà máy asphalt hiện đại đầu tiên được xây dựng vào 1901 tại East Cambridge, Massachusetts bởi Warren Brothers.

5. Cách mạng công nghiệp và cơ giới hóa ngành nhựa đường

1907: Việc sản xuất nhựa đường từ dầu mỏ tinh chế đã vượt qua việc khai thác nhựa tự nhiên.

Sự phát triển của ô tô thúc đẩy nhu cầu về đường cao cấp hơn, kéo theo những cải tiến lớn: Máy trộn tang trống – Máy rải bê tông nhựa tự động – Công nghệ san phẳng bằng cơ khí

6. Giai đoạn Thế chiến và phát triển đường cao tốc

1942: Chiến tranh Thế giới II đòi hỏi đường băng và mặt đường chịu tải trọng lớn, thúc đẩy mạnh mẽ công nghệ sản xuất và thi công asphalt.

1956: Mỹ ban hành Đạo luật Xa lộ Liên bang trị giá $51 tỷ USD để phát triển hệ thống đường cao tốc liên bang. Dẫn đến nhu cầu bùng nổ về thiết bị trạm trộn công suất lớn, chính xác và hiệu quả.

Các công nghệ mới bao gồm: Hệ thống cân điện tử; Máy rải 2 làn cùng lúc; Lu rung bánh thép khổ lớn

7. Tái chế và phát triển bền vững

1970s:

Khủng hoảng năng lượng toàn cầu làm nổi bật nhu cầu tiết kiệm tài nguyên và tái chế. Từ đó, lượng lớn asphalt đã qua sử dụng được thu hồi và tái chế trong hỗn hợp mới. Hiện nay, asphalt là vật liệu tái chế số 1 tại Mỹ – vượt qua cả giấy, nhôm và thủy tinh. Trên 70 triệu tấn asphalt tái chế được sử dụng mỗi năm.

8. Nghiên cứu và công nghệ hiện đại

1986:

Thành lập Trung tâm Công nghệ Nhựa Đường Quốc Gia (NCAT) tại Đại học Auburn, bang Alabama. Đây là trung tâm nghiên cứu asphalt hàng đầu thế giới với đường thử nghiệm và phòng thí nghiệm tiêu chuẩn quốc tế.

2002: Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA) chính thức loại bỏ trạm trộn asphalt khỏi danh sách các ngành công nghiệp gây ô nhiễm nặng, nhờ áp dụng công nghệ lọc bụi và quy trình sạch.

9. Hiện tại và tương lai của ngành nhựa đường

Ngày nay, asphalt không chỉ là vật liệu xây dựng mặt đường chủ đạo trên toàn cầu mà còn trở thành một trong những biểu tượng của ngành xây dựng xanh. Công nghệ trạm trộn ngày càng tiến bộ, tích hợp: Điều khiển tự động; Tái chế RAP; Tiết kiệm nhiên liệu Giảm phát thải bụi và khí nhà kính.

Trạm trộn hiện đại là gì?

Trạm trộn bê tông nhựa nóng (Hot Mix Asphalt Plant) là hệ thống thiết bị chuyên dụng để sản xuất hỗn hợp bê tông nhựa thông qua: Gia nhiệt vật liệu thô (đá, cát, bột khoáng), Trộn với nhựa đường ở nhiệt độ cao, Xuất xưởng hỗn hợp asphalt nóng dùng để trải mặt đường

Phân loại:
Trạm trộn theo mẻ (Batch Mix): Kiểm soát chất lượng từng mẻ, dễ thay đổi cấp phối

Trạm trộn liên tục (Drum Mix): Công suất cao, vận hành liên tục, tiết kiệm chi phí

VIPEC – Giải pháp trạm trộn toàn diện tại Việt Nam

Là đối tác chiến lược của Tietuo Machinery (TTM) – thương hiệu trạm trộn top đầu châu Á, VIPEC cung cấp các dòng trạm trộn bê tông nhựa:

Công suất từ 48–520 tấn/giờ
Hệ thống tái chế RAP lên đến 50%
Tích hợp điều khiển tự động
Hệ thống xử lý bụi, thân thiện môi trường
Dịch vụ bảo trì – phụ tùng chính hãng toàn quốc

Với 4 dòng chính:

VIPEC – Giải pháp trạm trộn bền vững, vì tương lai giao thông Việt Nam!
📞 Hotline: 1900 636 341
📧 Email: info@vipec-vp.vn
🌐 Website: vipec-vp.vn

Từ chiếc giỏ chống thấm bằng nhựa thời Moses đến những xa lộ hiện đại xuyên quốc gia, nhựa đường và trạm trộn đã đồng hành cùng lịch sử phát triển của nhân loại. Với công nghệ ngày càng tiên tiến, trạm trộn bê tông nhựa không chỉ là thiết bị sản xuất, mà còn là chìa khóa để xây dựng một hệ thống hạ tầng bền vững, thông minh và thân thiện môi trường.

Nguồn: http://vaasphalt.org/

Trở về